مدل‌سازی زیست‌خوان پسیل آسیایی مرکبات، (Diaphorina citri Kuwayama (Hem.: Psyllidae، در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

پسیل آسیایی مرکبات، Diaphorina citri Kuwayama 1908، یکی از جدی­ ترین آفات مرکبات در دنیا است. علاوه بر خسارت مستقیم آن در اثر تغذیه، عامل بیماری سبز شدن مرکبات (هوانگ لونگ بینگ) را نیز منتقل می­ کند. به منظور مدیریت موثر  این آفت لازم است که پراکنش جغرافیایی بالقوه آن بررسی شود. در این مطالعه، مدل اکوژیکی زیست­ خوان (بر اساس 23 منطقه نمونه­برداری) به منظور پیش بینی پراکنش جغرافیایی بالقوه و تعیین عوامل کلیدی تاثیر گذار در پراکنش گونه پسیل آسیایی مرکبات در ایران با استفاده از برنامه ­های مرتبط با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و (Maximum Entropy (MaxEnt، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مطلوب ­ترین مناطق اقلیمی برای پراکنش این آفت محدود به جنوب استان کرمان، جنوب شرقی استان فارس، نواحی مرکزی و شرقی استان هرمزگان و همچنین نواحی مرکزی استان سیستان و بلوچستان (از شرق تا غرب) با شرایط اقلیمی خشک با زمستان­ های ملایم و تابستان­ های خیلی گرم است. به علاوه، برخی نواحی دارای مطلوبیت کم­تر (استان بوشهر و خوزستان) و نامناسب (شمال ایران) برای پراکنش این آفت هستند. بر اساس آزمون جک­ نایف، دامنه دمای سالیانه مهم ­ترین عامل زیستی- اقلیمی در مدل­سازی پراکنش گونه بود. میزان سطح زیر نمودار (AUC) 988/0 تعیین شد که نشان دهنده کیفیت بالای مدل در ارائه الگوی پراکنش این گونه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Niche modeling of Asian citrus psyllid, Diaphorina citri Kuwayama (Hem.: Psyllidae), in Iran

نویسندگان [English]

  • M. Lashkari
  • A. Sahragard
  • Sh. Manzari
  • R. Hosseini
  • D. Erfanfar
چکیده [English]

Asian citrus psyllid, Diaphorina citri Kuwayama, is one of the most serious pests of citrus in the world. In addition to its direct feeding damage, it is as a vector of the greening disease pathogen, Huanglongbing. In order to effective management of this pest, study of its potential geographical distribution is needed. In this study, the ecological niche modeling (based on the 23 occurrence localities) was used to predict the potential geographical distribution and the key factors affecting the potential distribution of the D. citri in Iran, using Geographic Information System (GIS) and Maximum Entropy (MaxEnt) related softwares. The results showed that the main suitable areas for D. citri distribution are restricted to South Kerman, Southeast Fars, Central and Eastern Hormozgan, and also Central Sistan-Bluchestan (West to East). Moreover, some areas are less suitable (Boshehr and Khozestan provinces) and unsuitable (North Iran). The arid climate with moderate winter as well as very warm summer was identified as the most suitable climate for D. citri distribution. Based on the jackknife test, the annual temperature range has the most effective role in the D. citri distribution modeling. The Area Under Curve (AUC) was 0.988 indicating a perfect prediction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ecological niche modeling
  • MaxEnt
  • GIS
  • citrus greening disease and Huanglongbing