طرح نمونه‌برداری استاندارد شده برای سفید‌بالک یاس (Hemi.: Aleyrodidae) Aleuroclava jasmini (Takahashi) در باغ‌های مرکبات استان خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

طی سال­های 90- 1389 توزیع فضایی، سطوح دقت و تعداد نمونه برای ارزیابی جمعیت سفید‌بالک یاس Aleuroclava jasmini (Takahashi) در باغ‌های مرکبات استان خوزستان بررسی شد. بدین منظور، نمونه‌برداری طبقه‌ای تصادفی از41 باغ، در چهار جهت جغرافیایی باغ و از چهار سمت درختان ( 5 برگ کامل روی هر سمت درخت) انجام شد. جمعیت تخم، سنین 1-4 پورگی و پوسته‌های شفیرگی در یک سانتی‌متر مربع از سطح زیرین برگ‌ها شمارش شد. نتایج نشان داد که میانگین جمعیت برای تخم و پوره‌ها به ترتیب 9/34 و 13/49 پوره در سانتی‌متر مربع برگ بود. بین میانگین تغییرات نسبی RV در دو نسل بهار و پاییزآفت، جهت‌های جغرافیایی باغ و نیز جهت جغرافیایی برگ‌ها روی درختان برای هیچیک از مراحل نشو و نمایی آفت اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. نتایج پراکنش فضایی بین باغ‌های مختلف با استفاده از دو مدل آیوائو و قانون توان تیلور نشان داد که مدل تیلور به نحو مطلوب‌تری داده‌ها را برازش می‌نماید (R2 بین 94/0 تا 96/0). ضرایب رگرسیونی معادلة خط(b)  برای تخم، پوره‌ها و پوسته‌های شفیرگی به ترتیب 82/1 ، 67/1 و 79/1 بوده که بیانگر توزیع تجمعی جمعیت‌ها در پهنة باغ‌های استان می‌باشد.میزان شاخص تجمع عمومیK (Kcommon) برای جمعیت به ترتیب 29/0 ،57/0، 36/0، 7/0و 79/0تعیین شد. پایین‌ترین سطح دقت مجاز برای این آفت 5/12 درصد تعیین شد. تعداد نمونة ثابت برای شمارش مرحله تخم، پوره، پوسته شفیرگی، مجموع دو مرحله زیستی زنده و کل جمعیت در سطح 25 درصد به ترتیب 55، 28، 45، 23 و 20 برگ تعیین شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Standardized sampling plan for Jasmine whitefly Aleuroclava jasmini (Takahashi) (Hemi.: Aleyrodidae) in Khuzestan’ citrus orchards, Southwest of Iran

نویسندگان [English]

  • S. Bagheri
  • F. Kocheili
  • M. S. Mosaddegh
  • P. Shishebor
  • E. Soleymannezhadian
چکیده [English]

Spatial distribution, precision levels, number of samples for Jasmine whitefly, Aleuroclava  jasmini (Takahashi) (Hemi.: Aleyrodidae) was studied during 2010 and 2011 growing seasons in citrus orchards of Khuzestan Province, Iran. To do this, the samples were taken from 41 citrus orchards, in four geographical directions and four sides of a tree (five leaves on each sides of a tree) with stratified random sampling method. Number of eggs, 1st-4th instar nymphs and exuviae per 1 cm2 on lower surface of mature leaves were counted. Results showed that maximum of mean density of  eggs and pupae in each citrus orchards was 34.9/cm2 and 49.13/cm2 on each leaf, respectively. There was no significant differences between the relative variation at each developmental stages at two spring and autumn generations, geographic directions of trees in citrus orchard and different geographical sides of each tree. The data of spatial distribution for the pest population among all citrus orchards with both Iwao’s Patchiness regression method and Taylor’s Power Law indicated that Taylor's Power Low showed a better fit than Iwao's model. The regression coefficient (b) for eggs, pupae and exuviae were 1.82, 1.67 and 1.79, respectively showing negative binomial distribution among populations. The common K for egg, pupae and exuviae, sum of alive stages and total population were determined 0.29, 0.57, 0.36, 0.7 and 0.79, respectively. The lowest level of permissible precision was determined 12.5% for this pest. Number of fixed samples in the precision level of 0.25 for egg, pupae, exuviae, sum of alive stages and total population were calculated 55, 28, 45, 23 and 20 leaves, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jasmine whitefly
  • Stratified sampling method
  • Common K
  • Number of fixed sample