کارایی چند نوع تله و ترکیب جلب‌کننده برای شکار مگس میوه مدیترانه، Ceratitis capitata (Dip.: Tephritidae) در دو باغ‎ شلیل و نارنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

2 گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

3 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ساری، ایران

چکیده

مگس میوه مدیترانه­ (Diptera: Tephritidae)  Ceratitis capitata Wied از مهم­ترین و خطرناک­ترین آفات انواع درختان میوه در کشورهای مختلف از جمله ایران می­باشد. این تحقیق با هدف مقایسه کارایی برخی مواد جلب کننده و تله در شکار انبوه مگس میوه مدیترانه، در استان مازندران، شهرستان ساری در سال 1399 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با پنج تیمار و در دو باغ شلیل و نارنگی اجرا شد. تعداد حشرات کامل مگس میوه مدیترانه شکار شده در هر تله به تفکیک جنس (نر و ماده) و نیز حشرات غیرهدف، به صورت هفتگی از زمان نصب تله تا پایان نصب (از اوایل تیر ماه تا پایان آذر ماه)، شمارش و ثبت شدند. طبق نتایج، در هر دو باغ، جاذب جنسی تری مدلور در جلب مگس‌های نر و جاذب‌های تغذیه در جلب مگس میوه ماده اولویت داشتند. در مجموع هر دو جنس نر و ماده، بیشترین و کمترین تعداد شکار به ترتیب به تیمارهای تری مدلور و کارت زرد تعلق داشت. تأثیر دمای محیط بر جمعیت مگس میوه مدیترانه در باغ نارنگی معنی‌دار بود، به طوری­که کاهش محسوس دما در آذر ماه سبب شد شکار مگس در این ماه کاهش بارزی داشته باشد. حشرات غیرهدف به جاذب‌های غذایی سراتراپ و بیولور بیشتر جلب و شکار شدند. در مجموع، تله مک‌فیل به همراه تری‌مدلور بیشترین جذب مگس نر را داشت. برای شکار مگس ماده می‌توان با کاهش تعداد تله‌های سراتراپ و بیولور به منظور جذب تعداد کمتری حشرات غیرهدف، تعداد تله‌های بیشتری را به جاذب سراتینکس در باغ اختصاص داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The efficiency of several types of traps and attracting compounds for capturing of mediterranean fruit fly, Ceratitis capitata (Dip.: Tephritidae) in two orchards of Nectarine and Tangerine

نویسندگان [English]

  • A. Shabani PanbehCholeh 1
  • M. Ajam Hassani 2
  • M. GholamzadehChitgar 3
1 Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran
2 Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahrood University of Technology, Shahrood, Iran
3 Plant Protection Research Department, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Sari, Iran
چکیده [English]

Mediterranean fruit fly, Ceratitis capitata Wied (Diptera: Tephritidae) is one of the most important and dangerous pests of fruit trees in different countries including Iran. This study was conducted with the aim of comparing the effectiveness of some attractants and traps in mass trapping of Mediterranean fruit flies in Mazandaran province, Sari city, in 2020. The experiment was conducted in the form of a randomized complete block design with 5 treatments in two orchards, Nectarine and Tangerine. The number of fruit fly insects caught in the trap separately by gender (male and female) and non-target insects was counted and recorded weekly from the time of installation of the traps until the end of the installation (from July to December). According to the results, in both orchards, trimedlure sexual attractants and feeding attractants were preferred in attracting male and female fruit flies, respectively. In total, both male and female sexes, the highest and lowest number of trapping belonged to trimedlure and sticky yellow card treatments, respectively. The effect of temperature on the Mediterranean fruit fly population in tangerine orchard was significant, so that the noticeable decrease in temperature in December caused a significant decrease in fly hunting in this month. Non-target insects were more attracted and captured by ceratrap and biolure food attractants. In general, Mcphil trap with trimedlure had the maximum captured of male flies. For capturing female flies, by reducing the number of ceratrap and biolure traps in order to attract less number of non-target insects, more traps can be allocating to ceratinex attractor in orchard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Food attractants
  • Mediterranean fruit fly
  • Non-target insects
  • Sexual attractant
Avery, J. W., Chambers, D. L., Guningham, R. T. and Leonardo, B. A. 1994. Use of ceralure and trimedlure in Mediterranean fruit fly mass trapping tests. Journal of Entomological Science 29: 543-556.
Beroza, M., Green, N., Gertler, S., Steiner, L. and Miyashita, D. 1961. Insect attractants, new attractants for the Mediterranean fruit fly. Journal of Agricultural and Food Chemistry 9(5): 361–365.  
Braham, M., Pasqualini, E. and Ncira, N. 2007. Efficacy of kaolin, spinosad and malathion against Ceratitis capitata in citrus orchards. Bulletin of Insectology 60: 39–47.
El-Arabi, M., Miloudi, M., Marin, C. and Sierras, N. 2011. CeraTrap, a mass trapping system for the control of the Mediterranean fruit fly Ceratitis capitata in citrus fruit crops. IOBC- WPRS Bulletins 62: 207-212.
Epsky, N. D., Espinoza, H. R., Kendra, P. E., Abernathy, R., Midgarden, D. and Heath, R. R. 2010. Effective sampling range of a synthetic protein-based attractant for Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology 103(5): 1886-1895.
Hafsi, A., Harbi, A., Rahmouni, R. and Chermiti, B. 2015. Evaluation of the efficiency of mass trapping of Ceratitis capitata (Wiedemann) (Diptera: Tephritidae) in Tunisian citrus orchards using two types of traps: Ceratrap VR and Tripack VR. Acta Horticulturae 1065:1049–1056.
Hafsi, A., Rahmouni, R. and Chermiti, B. 2020. Detection of Ceratitis capitata Wiedemann (Diptera: Tephritidae) using trimedlure versus enriched ginger oil in citrus orchards. International Journal of Pest Management 66(4): 378-384.
Katsoyannos, B. I., Heath, R. R., Papadopoulos, N. T., Epesky, N. D. and Hendrichs, J. 1999. Field evaluation of Mediterranean fruit fly (Diptera: Tephritidae) female selective attractants for use in monitoring programs. Journal of Economic Entomology 92: 583-589.
Mafi Pashakolaei, Sh. 2021. Comparison efficacy of traps and attractants to monitoring of Mediterranean fruit fly, Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) in Mazandaran province. Journal of Entomological Society of Iran 40 (4): 359-370. (In Farsi)
Mafi Pashakolai, Sh. and Barary, H. 2018. Integrated pest management of Ceratitis capitata Wied (Diptera: Tephritidae) in fruit orchards of Iran. Applied instruction, Iranian Research Institute of Plant Protection, 33 pages. (In Farsi)
Messing, R. 1999. Managing Fruit Flies on Farms in Hawaii, Cooperative Extension Service, College of Tropical Agriculture and Human Resources (CTAHR), 8 pages.
Pezhman, H. 2012. Determination of the best traps and attractants for mass trapping of Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) in a pomegranate orchard in Shiraz region. Journal of Agricultural Science (Plant protection) 35(4): 45-59 (In Farsi).
Pezhman, H. 2016. Comparison of various protein hydrolesates for mass trapping of Ceratitis capitata (Weidmen) (Dip.: Tephritidae) in a pomegranate orchard in Shiraz region. Plant Pest Research 6 (1): 61-70.
Pezhman, H., Ostavan, H., Kamali, K. and Rezaei, V. 2010. Evaluation of various traps and attractants for trapping the Mediterranean fruit fly, Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae), in a mixed-fruit orchard in Shiraz (Fars province). Journal of plant pests and Disease 2(78): 217-235. (In Farsi)
Saleh, A. and El-Hamalawii, M. 2004. The population dynamics of the Mediterranean fruit fly, Ceratitis capitata Wied. Diptera: Tephritidae in some fruit orchards in Gaza Strip. An-Najah University Journal Research 18(2): 249- 265.
Soleymani, R., Sarraf Moayeri, H. and Sedaghat, N. 2022. Comparative of some attractants and insecticides in mass trapping of Mediterranean fruit flies, Ceratitis capitata (Wiedemann) (Dip.: Tephritidae) using McPhail trap. Iranian Journal of Plant Protection Science 53(1): 37-45.