ارزیابی اثر کوددهی نیتروژن در گیاه کلزا بر توانایی های زیستی و نرخ تغییر جمعیت شته خردل (Lipaphis erysimi (Hem.: Aphididae

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

تغییر کیفیت گیاه میزبان در نتیجه مصرف کود نیتروژن می ­تواند بر توانایی­ های زیستی و انبوهی جمعیت حشرات گیاه­خوار موثر باشد. این تحقیق به منظور بررسی اثر چهار سطح کود نیتروژن شامل صفر، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در گیاه کلزا (Brassica napus L.) بر توانایی ­های زیستی و نرخ تغییر جمعیت شته خردل (Lipaphis erysimi Kalt.) در شرایط گلخانه ­ای انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن و نسبت کربن به نیتروژن گیاه به طور معنی ­داری تحت تأثیر کوددهی قرار داشتند. بیشترین درصد نیتروژن برگ (09/0± 05/3) و کمترین مقدار نسبت کربن به نیتروژن (70/0±00/16) در گیاهان تیمار شده با بالاترین سطح کوددهی مشاهده شد. افزایش کوددهی به طور معنی­ داری باعث بهبود توانایی­ های زیستی شته خردل  شد. کوتاه‌ترین دوره پورگی (08/0± 76/5 روز) و بیشترین پوره تولید شده به ازای هر فرد بالغ (03/5 ± 38/95) در تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. برازش خط رگرسیون رابطه مثبت و معنی­ داری را میان نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) شته و تیمار نیتروژن نشان داد. با افزایش نیتروژن مصرفی از صفر تا 225 کیلوگرم در هکتار، نرخ ذاتی افزایش جمعیت 64/20 درصد افزایش یافت. به علاوه انبوهی جمعیت شته خردل به طور معنی­ داری تحت تأثیر تیمار نیتروژن و زمان نمونه­ برداری قرار گرفت و بیشترین جمعیت (249­±­2014) در نمونه­ برداری سوم و در بالاترین سطح کوددهی مشاهده شد. در تمام تاریخ­ه ای نمونه­ برداری، بیشترین نرخ تغییر جمعیت در بالاترین سطح کود نیتروژن محاسبه شد و با افزایش زمان نمونه­ برداری، نرخ تغییر جمعیت کاهش یافت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation the effect of nitrogen fertilization of canola on performance and population growth rate of mustard aphid, Lipaphis erysimi (Hem.: Aphididae)

نویسندگان [English]

  • M. Hosseini
  • R. Ghorbani
  • M. Nassiri Mahallati
  • F. Fallahpour
چکیده [English]

Variation in host plant quality in response to nitrogen fertilization could influence on performance and population of insect herbivores. Current greenhouse study was conducted to determine the effect of four nitrogen fertilization levels including 0, 75, 150 and 225 kg. ha-1 in canola (Brassica napus L.) on performance and population growth rate of mustard aphid (Lipaphis erysimi Kalt.). The results showed that increasing nitrogen levels had significantly affected the nitrogen content and carbon/nitrogen of canola plants. The maximum percent of leaf-N (3.05±0.09) and minimum ratio of C/N (16.00±0.70) were observed in plants fertilized with the highest nitrogen level. Increasing nitrogen fertilization significantly enhanced aphid performance. The shortest nymphal developmental period (5.76±0.08 days) and the maximum fecundity (95.38±5.03) were observed at the level of 225 kg N.ha-1. Regression analysis showed a positive significant relationship between the intrinsic rate of increase (rm) and nitrogen treatment. The aphids’ rm increased 20.64 % with increasing nitrogen levels from 0 to 225 kg. ha-1. Moreover, the population of mustard aphid significantly was affected by nitrogen treatment and sampling date. The maximum population was observed in 3rd sampling date and in the highest nitrogen fertilization. In all sampling dates, the maximum population growth rate was calculated in the highest nitrogen level. The population growth rate showed a decreasing trend with increasing sampling date.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aphid population density
  • Carbon-nitrogen ratio
  • Fertility life table
  • plant nutrition