ارزیابی مزرعه‌ای بی‌تورین، یک فرمولاسیون تجارتی از باکتریBacillus thuringiensis روی کرم ساقه‌خوار نواری برنج (Chilo suppressalis Walker)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

چکیده

باکتری var. kurstaki Bacillus thuringiensis (Berliner) از عوامل بیمارگر حشرات می‌باشد که امروزه برای کنترل حشرات زیان‌آور به دو صورت پاشش مخلوط اسپور با کریستال و انتقال ژن کریستال سمی دلتا آندوتوکسین به ژنوم گیاه میزبان کاربرد دارد. این بررسی به­منظور ارزیابی تاثیر بی­تورین روی کرم ساقه‌خوار نواری برنج Chilo suppressalis Walker (Lepidoptera: Pyralidae) در شرایط مزرعه­ای در سال 1389 در شهرستان رشت انجام شد. در این پژوهش از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با دو فاکتور مقدار محلول­پاشی (5/0، 1 و 5/1 لیتر در هکتار از باکتری باسیل و تیمار شاهد آب‌پاشی) و تعداد محلول پاشی (یک، دو و سه بار) استفاده شد. قبل از آلوده‌سازی مصنوعی مزرعه با کرم ساقه‌خوار برنج، محلول پاشی با مقادیر مختلف این باکتری انجام شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در بین تیمارهای آزمایشی، دو و سه بار محلول­پاشی بی‌تورین به میزان 5/1 لیتر در هکتار با دو و سه بار کم‌ترین درصد آلودگی جوانه‌های مرکزی مرده را در مقایسه با تیمار شاهد داشت و نیز بیش‌ترین کارایی در تیمار با سه بار محلول‌پاشی مشاهده شد. همچنین مصرف سه بار محلول‌پاشی بی‌تورین با مقدار یک لیتر در هکتار در مرحله‌ی رویشی گیاه برنج آلودگی جوانه‌های مرکزی مرده را به 52/0 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش داد. در مرحله‌ی زایشی گیاه برنج در مزرعه، کم‌ترین درصد آلودگی خوشه‌های سفید شده در نسل دوم آفت در تیمار 5/1 لیتر در هکتار با دو و سه بار محلول‌پاشی به ترتیب 78/0 و 83/0 درصد به دست آمد. همچنین محلول‌پاشی بی‌تورین با 5/1 لیتر در هکتار با دو و سه بار مصرف در مرحله‌ی زایشی گیاه برنج از کارایی (93/42 و 48/48 درصد) بیش‌تری نسبت به سایر تیمارها برخوردار بود. بنابراین در مناطقی که آلودگی بیش از یک دسته تخم و یا یک عدد پروانه ساقه خوار در مترمربع  وجود داشته باشد، تا سه بار محلول پاشی قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Field evaluation of Bithurin, a commercial formulation of Bacillus thuringiensis against stripped stem borer, Chilo suppressalis Walker

نویسنده [English]

  • F. Majidi-Shilsar
چکیده [English]

Bacillus thuringiensis (Bt) is widely used in two forms, toxic crystal and a mix of spores and crystal for controlling of harmful insects. This research carried out in order to evaluate the effect of Bithurin on striped stem borer, Chilo suppresslis (SSB) under field conditions in Rasht during 2010. The experiment was conducted in a complete randomized design with two factors including: Dose and usage times with 3 replications. Results showed that 1.5 and 1 liter per hectare with two and three application times of Bithurin had the most effect on SSB and reduced the percentage of dead hearts to 0.42 and 0.47 %, respectively. Also, the highest efficacy in first generation of SSB was observed in the treatment of 1.5 liter per hectare with three times spraying (61.22%). In this study, spraying of one liter Bithurin with three times per hectare in the rice vegetative stage reduced the percentage of dead hearts to 0.52% in comparison with control. In reproductive stage of rice, percentage of the lowest infection white heads observed in 1.5 liter per hectare in plots with two and three times application, 0.78 and 0.83%, respectively. Also, the highest efficacy observed in plots with 1.5 liter per hectare with two and three times application in comparison with control (42.93 and 48.48%), respectively. Infection of white heads reduced by 3.84% in comparison with control in rice field. Therefore, if in a field infection is higher than the norm, 2-3 times of spraying can be recommended.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Chilo suppressalis
  • Bt
  • Bithurin
  • Dead hearts
  • White headsChilo suppressalis
  • White heads