مقایسه جمعیت پسیل معمولی پسته (Agonoscena pistaciae) روی مهم‌ترین ارقام بومی و غیر بومی پسته در استان خراسان رضوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer (Hem: Psyllidae) آفت بومی پسته ­کاری­ های ایران و آفت کلیدی و خسارت­زای باغ­های پسته ­ی خراسان رضوی است. کنترل این آفتبه طور معمولبااستفادهازسمومحشره­ کشصورتمی­ گیرد که تا بهحالرضایتبخشنبودهاست.استفاده از ارقام مقاوم راهکاری مناسب برای برنامه­ های مدیریت تلفیقی آفات است. در تحقیق حاضر جمعیت مراحل مختلف سنی پسیل معمولی پسته روی شش رقم پسته (بادامی سفید، پسته قرمز، برگ سیاه، کله قوچی، اکبری و فندقی) در منطقه­ ی فیض­ آباد (خراسان رضوی) طی سال­ های 90-1389 ارزیابی شد. نمونه ­برداری روی چهار درخت مربوط به هر رقم در فواصل زمانی 12-10 روز انجام گرفت. جمعیت مراحل تخم و پوره­ ی پسیل (سنین مختلف) از طریق بریدن برگ­ها و انتقال به آزمایشگاه شمارش شد. جمعیت حشرات کامل با ضربه زدن به سرشاخه­ ها روی کادر، شمارش شد. نتایج نشان داد بین ارقام و سال برهمکنشی وجود نداشت. تراکم تخم پسیل در ارقام مختلف اختلاف معنی­ داری داشت و از 013/0±4/3 تخم روی رقم بادامی سفید تا 044/0±35/12 تخم روی رقم پسته قرمز نوسان داشت. کم­ترین و بیش­ترین تعداد پوره­ ها به ترتیب روی رقم بادامی سفید (013/0±19/2) و پسته قرمز (033/0±77/8)مشاهده شدند. میانگین جمعیت حشرات کامل روی ارقام مختلف اختلاف معنی­ داری را نشان داد به طوری که رقم پسته قرمز (026/0±26/4) و نیز کله­ قوچی (038/0±15/4) بیش­ترین تعداد حشرات کامل پسیل را داشتند. نتایج نشان می­ دهد که به احتمال زیاد منابعی فیزیکی یا شیمیایی در ارقام بادامی سفید و برگ ­سیاه وجود دارند که آن­ها را برای مراحل مختلف زندگی (مراحل نابالغ شامل تخم و پوره ­های سنین مختلف و حشرات کامل) پسیل نامناسب می­ سازند و جمعیت آفت را کاهش می­دهند. نتایج این تحقیق می تواند در معرفی ارقام مقاوم در قالب برنامه ­ی مدیریت تلفیقی آفت پسیل معمولی پسته سودمند باشد.
 

 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of common pistachio psylla (Agonoscena pistaciae) population on main native and non- native pistachio varieties in Khorasan Razavi Province

نویسندگان [English]

  • M. Jalaeian
  • A. Karimi- Malati
چکیده [English]

The common pistachio psylla, Agonoscena pistaciae Burckhardt & Lauterer (Hem.: Psyllidae), is considered as a common pest of pistachio orchard in Iran and also as a major pest in Khorasan Razavi province. So far pesticides as a main method to control of the pest were not satisfactory. The use of resistance cultivars is important in the pest management programs. In this study, the population of different age stages of common pistachio psylla were assessed on six pistachio cultivars (Badami Sefid, Ghermez, Barg Siah, Kale Ghuchi, Akbari, Fandoghi) in Faiz abad region (Khorasan Razavi province) during 2010 and 2011. Sampling was carried out on four trees for each cultivar in 10-12 days intervals. The populations of egg and nymph stages were recorded in laboratory through cut leaves. The limb tapping method was used for adult density evaluation. According to the results, there was not significant interaction between year and cultivars (p>0.01). The results showed that there were significant differences among egg densities on examined cultivars, ranged from 3.4±0.013 eggs on Badami Sefid to 12.35±0.044 eggs on Ghermez cultivar. The lowest and highest nymph population was recorded on Badami Sefid (2.19±0.013) and Ghermez (8.77±0.033), respectively. The mean population of adult was significantly different on cultivars, in which, Ghermez (4.26±0.026) and Kale Ghuchi (4.15±0.038) had the highest density of adult population. The results revealed that there might be some physical or chemical sources of resistance in Badami Sefid and Barg Siah cultivars which make them unsuitable for different stages of the pest and reduce their population. These results could be prerequisite for determining the resistant cultivars and a successful IPM program for the pest.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Common pistachio psylla
  • cultivars
  • Resistance
  • Tolerance
  • Khorasan Razavi province