تاثیر میزبان روی برخی از ویژگی‌های زیستی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات (Callosobruchus maculatus F.) مهم­ترین آفات انباری است که به انواع حبوبات شامل لوبیا‌، نخود، ماش، عدس و غیره خسارت کمی و کیفی می رساند. تاثیر نوع میزبان روی برخی از ویژگی­‌های زیستی این آفت شامل میزان تخم‌ریزی، درصد خروج حشرات بالغ، وزن حشرات بالغ خارج شده و طول دوره زندگی آن مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار در شرایط دمایی 1 ± 30 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 5 ±60 درصد در شرایط تاریکی انجام شد. بر اساس داده‌ها بیش‌ترین میزان تخمریزی این حشره روی لوبیا چشم بلبلی پرستو (71/3±8/140 عدد) و کم‌ترین میزان تخمریزی روی لوبیا چیتی خمین (65/3±34/50 عدد) بود. همچنین مشخص شد که با وجود تخم­ریزی سوسک چهارنقطه‌ای حبوبات روی لوبیا چیتی شاد، لوبیا چیتی خمین و لوبیا قرمز گلی، هیچ حشره بالغی از این بذور خارج نشد. بیش‌ترین درصد خروج حشرات بالغ در ارقام لوبیا چشم بلبلی و ماش مشاهده شد. بر اساس نتایج این تحقیق، حشرات ماده خارج شده از دانه‌های لوبیا چشم بلبلی (22/1±0426/0 گرم) و سویا (24/0± 0154/0 گرم) به ترتیب دارای بیش‌ترین و کم‌ترین وزن بودند. کوتاه‌ترین طول دوره زندگی این آفت با تغذیه از دانه‌های لوبیا چشم بلبلی (2/0±2/24 روز) و بلندترین طول دوره زندگی با تغذیه از دانه های سویا (24/0±60/35 روز) بود.  با توجه به نتایج به­ دست آمده می‌توان نتیجه گرفت که بهترین حبوبات برای نگهداری در انبارها به مدت طولانی که کمترین خسارت را در مقابل این آفت داشته باشد، لوبیا چیتی شاد، لوبیا چیتی خمین و لوبیا قرمز گلی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of host variety on some biological characteristics of the cowpea beetle

نویسندگان [English]

  • M. Zamani
  • J. Shakarami
  • A. Ansari pour
چکیده [English]

Cowpea beetle (Callosobruchus maculatus) is one of the most important pests which damages quantity and quality of pulses including: beans, peas, vetches, lentils, etc. The effect of host variety was investigated on some biological characteristics of the pest including oviposition rate, adult emergence percent, adult weight and life duration. The experiment was conducted using a completely randomized design with five replications. Experiment was carried out at 30 ± 2 ˚C and 60 ± 5% R. H. under dark condition. The results showed that the maximum oviposition cowpea cultivar Parastou (140.8±3.7 eggs) and minimum on Pinto bean cultivar Khomein (50.34±3.65 eggs) despite the pest lay eggs on pinto bean cultivar Shad, pinto bean cultivar Khomein and red bean cultivar Goli no adults were emergence from the seed on these hosts. The most adult emergence occurred on cowpea and vetch. According to the results, the emerged adult female in cowpea (0.0426±1.22 g) and soybean (0.0154±0.24 g) has the highest and lowest weight, respectively. The maximum and minimum life duration of pest were observed on cowpea (24.2±0.2 day) and soybean (35.6±0.2 day), respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Callosobruchus maculatus
  • Biological factors
  • Host variety