دانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Initial Pagesصفحات آغازین18395310.22124/iprj.2020.3953FA...Journal Article20200310<span>With no abstract.</span><span>ندارد ندارد ندارد ندارد.</span>https://iprj.guilan.ac.ir/article_3953_a33a0c66e2b9b1a93b9af56fc760df13.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Effect of phosphorus fertilizer on the corn stem borer, Sesamia cretica Led. infestationتاثیر کود فسفره در میزان آلودگی به ساقهخوار ذرت . Sesamia cretica Led110395010.22124/iprj.2020.3950FAارسلانجمشیدنیاگروه حشره شناسی و بیماریهای گیاهی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایرانپرویزفیضی سرتکلتوگروه حشره شناسی و بیماریهای گیاهی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایرانرضاصادقیگروه حشره شناسی و بیماریهای گیاهی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، تهران، ایرانJournal Article20200310The corn stem borer <em>Sesamia cretica</em> Led. (Lepidoptera. Noctuidae) is one of the most important corn pests in Iran. Chemical control of this pest is rather difficult due to larval living inside the corn stem. As the role of nutrients is critical in plant resistance to pests, adequate crop fertilization can be a good preventive measure to control this pest. Phosphorus (P) is one of the essential elements required for plant’s performance, otherwise its limitation can impose severe consequences on cellular function and the growth rate. In the current study, the effect of different phosphorus fertilizer formulations was conducted on the corn stem borer infestation in a randomized block design of field conditions. Stem borer infestations were evaluated by the number of dead hearts and the percentage of infested stalks. The establishment of larvae under the greenhouse conditions were investigated. Results showed that the lowest and highest dead hearts were related to the application of P slow release fertilizer treatment with 1.15 % and the control treatment with 4.53 %. A significant decrease in infestation was observed when the slow-release phosphorus treatment by 10% stem compared to control and other treatments. Minimal and maximal percentages of larval establishment were observed in slow-release phosphorus treatment with 10% larvae and control with 57.5% larvae per plant respectively. Based on the results of this research, application of slow-release phosphorus fertilizer in corn stem borer management is recommended.ساقه خوار ذرت، <em>Sesamia cretica</em> Led. (Lepidoptera: Noctuidae)، یکی از آفات مهم گیاه ذرت در ایران محسوب می شود. به دلیل فعالیت لاروهای آفت داخل ساقه، کنترل آن با روشهای شیمیایی مشکل است. با توجه به نقش مواد غذایی در مقاومت گیاه به آفت، کود دهی مناسب محصول می تواند یک روش پیشگیرانه در کنترل این آفت باشد. فسفر، یکی از عناصر ضروری مورد نیاز گیاه می باشد که محدود کردن آن میتواند عواقب شدیدی بر عملکرد سلولها و در نهایت، نرخ رشد داشته باشد. در این پژوهش، تاثیر فرمولاسیون های مختلف فسفر بر میزان آلودگی به ساقه خوار ذرت در شرایط مزرعه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. آلودگی به ساقه خوار ذرت از طریق مرگ جوانه مرکزی و درصد ساقه آلوده بررسی شد. میزان استقرار لارو در تیمارهای مختلف در شرایط گلخانه مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که کمترین و بیشترین میزان آلودگی جوانه مرکزی به آفت به ترتیب مربوط به تیمار فسفر آهستهرهش با 15/1 درصد بوته آلوده و تیمار شاهد با 53/4 درصد بوته آلوده بود. در بررسی ساقهها قبل از برداشت، تیمار فسفر آهستهرهش با 10 درصد آلودگی در مقایسه با شاهد و سایر تیمارها کاهش معنی داری را نشان داد. کمترین و بیشترین درصد استقرار لارو به ترتیب مربوط به تیمار فسفر آهستهرهش با 10 درصد و تیمار شاهد با 5/57 درصد در هر بوته بود. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، کاربرد فرمولاسیون آهستهرهش کود فسفر در برنامه مدیریت ساقه خوار ذرت قابل توصیه است.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3950_394bd3ca478c459928e319fdbb647d1e.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Effects of field recommended concentrations of three different insecticides on life table parameters of the parasitoid Trichogramma evanescens (Hym.: Trichogrammatidae) under laboratory conditionsتاثیر غلظت توصیه شده مزرعهای سه حشرهکش مختلف روی فراسنجههای جدول زندگی زنبور پارازیتوئید Trichogramma evanescens (Hym.: Trichogrammatidae) در شرایط آزمایشگاهی1123395110.22124/iprj.2020.3951FAفاطمهتابع بردبارگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایرانپرویزشیشه برگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایرانمعصومهضیائیگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایرانفریباسهرابیگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایرانJournal Article20200310Chemical control is the most commonly practice in controlling pests. The application of chemical control is recommended in combination with other reduced risks control techniques such as biological control under Integrated Pest Management programs. Therefore, finding the appropriate chemical insecticide and the right time of spraying seems essential. In this study,three different growth stages of <em>Trichogramma</em><em> evanescens </em>Westwood (Hymenoptera: Trichogrammatidae) including larvae, pre-pupae, and pupae were exposed to the field recommended concentration of deltamethrin, Spirotetramat and flupyradifurone insecticides using insect dipping method. After which, the reproductive, biological characteristics and life table parameters of<em> T.</em><em> evanescens</em> female adults were estimated. The eggs treated with deltamethrin in all three developmental stage of<em> T.</em><em> evanescens</em> significantly reduced fecundity rate and oviposition period of the female adult parasitoids. Thegross reproductive rate (GRR), finite rate of increase (<em>λ</em>)<em>, </em>intrinsic rates of increase (r), and net reproductive rate (R<sub>0</sub>) were not affected when larval and pre-pupal stages of <em>T.</em> <em>evanescens </em>were exposed to field recommended concentration of spirotetramat and flupyradifurone in comparison with control. However, the pupal stage showed to be the most susceptible stage and all of the life table parameters were affected upon exposure to three insecticides. Results of this research suggest a relative compatibility of spirotetramat and flupyradifurone with <em>T.</em> <em>evanescens </em>parasitoid. However, experiments under field conditions to evaluate the impact of tested insecticides on <em>T.</em> <em>evanescens</em> are required to confirm the results.کنترل شیمیایی یکی از متداول و پرکاربردترین روشهای کنترل آفات می باشد. استفاده از کنترل شیمیایی همراه با سایر روش های کنترلی کم خطر مانند کنترل بیولوژیک در برنامه های مدیریت تلفیقی آفات توصیه می شود. بنابراین، در این چارچوب یافتن حشره کش مناسب و زمان مناسب سمپاشی ضروری به نظر می رسد. در این مطالعه، سه مرحله مختلف رشدی زنبور <em>Trichogramma evanescens </em>Westwood (Hymenoptera: Trichogrammatidae) شامل لارو، پیش شفیره و شفیره با روش غوطه وری در معرض غلظت توصیه شده مزرعه ای حشره کش های دلتامترین، اسپیروترامرات و فلوپیرادیفورون قرار گرفتند. سپس، ویژگی های تولیدمثلی، زیستی و فراسنجه های جدول زندگی زنبور <em>T. evanescens </em>برآورد شد. در تخم های تیمار شده با دلتامترین در هر سه مرحله رشدی زنبور <em>T. evanescens </em>کاهش معنی دار باروری و طول دوره تخمریزی حشرات ماده زنبور پارازیتوئید مشاهده شد. تیمار مراحل لاروی و پیششفیرگی زنبور <em>T. evanescens </em>با اسپیروتترامات و فلوپیرادیفورون تاثیر معنی داری بر نرخ ناخالص تولیدمثل (<em>GRR</em>)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (<em>λ</em>)، نرخ ذاتی افزایش جمعیت (<em>r</em>) و نرخ خالص تولیدمثل (<em>R</em><sub>0</sub>) نداشت. در صورتی که شفیره حساس ترین مرحله رشدی زنبور پارازیتوئید بوده و در صورت مواجه با هر سه حشره کش، همه فراسنجه های جدول زندگی تحت تأثیر قرار گرفتند. نتایج این پژوهش حاکی از سازگاری نسبی اسپیروترامات و فلوپیرادیفورون با زنبور پارازیتوئید <em>T. evanescens </em>است. با این حال، برای تأیید نتایج، آزمایش هایی برای ارزیابی تأثیر حشره کش های مورد آزمایش روی <em>T. evanescens </em>در شرایط مزرعه ای مورد نیاز است.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3951_bc29c4691c45c8395a480d0b2e1473f6.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220The role of castor bean, Ricinus communis Willd. as a banker plant of acaraphagous ladybird beetle, Stethorus gilvifrons Mulsant (Col.: Coccinellidae) in biological control of sugarcane miteنقش گیاه کرچک، Ricinus communis Willd. در حفظ کفشدوزک کنهخوار، Stethorus gilvifrons Mulsant (Col.: Coccinellidae) در کنترل بیولوژیکی کنه نیشکر2537395210.22124/iprj.2020.3952FAعلیرضاعسکریانزادهگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهرانامیرچراغیبخش گیاهپزشکی، موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان، اهوازJournal Article20200310Acariphagous ladybird beetle, <em>Stethorus gilvifrons</em> Mulsant (Col., Coccinellidae) feeds on various growth stages of the tetranychus mites. Since <em>Eutetranychus orientalis</em> (Klein) mite is actively seen on castor bean crops during the months of autumn, winter and spring seasons, so it can be considered as a suitable host for maintaining ladybird beetles. Hence, the ladybird beetle population can be prevented from migration and maintained until the outbreak of sugarcane mite. In this study, possible use of castor bean, <em>Ricinus communis </em>Wild. (Euphorbiaceae) has been considered as a banker plant of acaraphagous ladybird beetle, <em>S. gilvifrons</em>. Initially, 30 castor bean plants were cultivated in the month of August 2016 around sugarcane fields in Khuzestan province and the population of mites and ladybird beetles were monthly sampled during one year (2016-2017) starting from August. The results showed ladybird beetles activity on castor bean plant throughout the year, however, during November till March only adults were observed that could start reproduction only from April to September. Also, the data analysis of the olfactometry system showed that the reaction of the ladybird beetle to volatile compounds of castor bean is significant. Therefore, the castor bean has the potential to form a niche for the acaraphagous ladybird beetle in maintaining its population throughout the year in order to control sugarcane mite population more efficiently and timely.کفشدوزک کنه خوار (Col.: Coccinellidae) <em>Stethorus gilvifrons </em>Mulsant از مراحل مختلف رشدی کنه های تارتن تغذیه می کند. با توجه به اینکه کنه شرقی، <em>Eutetranychus orientalis</em> (Klein) در فصل های پاییز، زمستان و بهار روی کرچک فعالیت می کند، بنابراین امکان استفاده از آن کنار مزارع نیشکر به منظور جلوگیری از مهاجرت کفشدوزک کنه خوار در این فصل ها و حفظ آن تا زمان حمله کنه به مزارع نیشکر وجود دارد. در این بررسی، نقش گیاه کرچک به عنوان گیاه حامل کفشدوزک کنه خوار در کنار مزارع نیشکرمورد ارزیابی قرار گرفت. ابتدا، 30 بوته کرچک در مرداد ماه 1395 کنار مزارع نیشکر در خوزستان کشت شد و جمعیت کنه و کفشدوزک با نمونه برداری ماهانه به مدت یکسال (1395-1396) روی کرچک تعیین شد. نتایج نشان داد که کفشدوزک در تمام سال روی گیاه کرچک فعال است، البته در ماه های آبان تا اسفندماه فقط به صورت حشره بالغ دیده می شود، اما در ما ههای فروردین تا مهر تولیدمثل دارد و به صورت لارو و حشره بالغ مشاهده می شود. همچنین بررسی دادههای دستگاه بویایی سنج نشان داد که کفشدوزک بالغ به بوی اسانس گیاه کرچک پاسخ مثبت می دهد، بنابراین به نظر می رسد که گیاه کرچک توانایی جلب کفشدوزک کنه خوار را دارد و میتواند به عنوان یک پناهگاه مناسب برای استقرار و جلوگیری از مهاجرت این کفشدوزک در کل ماه های سال در کنار مزارع نیشکر عمل کند.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3952_5dc045cd4a4a0d0ee299a4a092f3f637.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Introduction and identification key of oribatid mites (Acari: Oribatida) related to tea plant in Iranمعرفی و کلید شناسایی کنههای اریباتید (Acari: Oribatida) مرتبط با چای در ایران3955395410.22124/iprj.2020.3954FAجلیلحاجی زادهگروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایرانسمررمزیپژوهشکده چای، موسسه علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایرانالههدقیقیگروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایرانJournal Article20200310During 2018-2019, fauna of the oribatid mites (Acari: Oribatida) related to tea plant, <em>Camellia</em> <em>sinensis</em> (L.) in Guilan Province was collected and identified. Mites were extracted from soil samples by Berlese funnel and from leaves by direct examination under a stereomicroscope and cleared in Nesbitt’s solution. Cleared mites were mounted in Hoyer’s medium on microscopic slides. In this study totally, 34 species belonging to 27 genera and 20 families of oribatid mites were collected and identified. Among them, 30 species, 20 genera and 9 families reported related to tea plant, for the first time from Iran. List of the identified families, genera, and species in this study and their collection information are provided. Moreover, a checklist of the genera and species of oribatid mites related to tea plant in Iran and an identification key to them (in family, genus and species levels) are provided.فون کنههای زیرراسته نهان استیگمایان (Acari: Oribatida) مرتبط با گیاه چای، <em>Camellia sinensis</em> (L.) در استان گیلان طی سال های 1398-1397 جمعآوری و شناسایی شد. کنه های موجود در نمونههای خاک با استفاده از قیف برلیز و کنه های موجود روی برگ از طریق بررسی زیر استریومیکروسکوپ جداسازی و در محلول نسبیت شفاف شدند. سپس از کنه ها در محیط هویر اسلاید میکروسکوپی تهیه شد. در مجموع 34 گونه، متعلق به 27 جنس و 20 خانواده از کنه های نهان استیگما جمع آوری و شناسایی شدند که در بین آن ها 30 گونه، 20 جنس و 9 خانواده برای اولین بار در ارتباط با گیاه چای از ایران گزارش می شوند. اسامی خانواده ها، جنس ها و گونه های شناسایی شده در این بررسی به همراه اطلاعات جمع آوری آنها آورده شده است. علاوه بر این فهرست جنس ها و گونه های کنه های اریباتید مرتبط با گیاه چای در ایران به همراه کلید شناسایی آنها در سطوح خانواده، جنس و گونه نیز ارائه شده است.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3954_491779f847cdb512c6b3548dcaceafba.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Studying on possibility of simultaneous control of olive psyllid, Euphyllura straminea Loginova and olive soft scale, Parlatoria oleae Colvee in Tarom region of Zanjan provinceبررسی امکان کنترل همزمان پسیل زیتون Euphyllura straminea Loginova و سپردار بنفش زیتون Parlatoria oleae Colvee در منطقه طارم استان زنجان5767395510.22124/iprj.2020.3955FAعارفمعروفبخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایرانسید حسینناظر کاخکیبخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایرانشمسالهنجفیبخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایرانسید ابراهیمشفیعیایستگاه تحقیقات زیتون طارم، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، طارم، ایرانعزیزالهعبداللهیایستگاه تحقیقات زیتون طارم، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، طارم، ایرانJournal Article20200310Olive soft scales <em>Euphyllura straminea</em> Loginova and olive psyllid <em>Euphyllura straminea</em> Loginova are important pests of olive trees in Tarom region of Zanjan province. The use of dormant oil in winter to control of these pests is recommended based on research done in the past years. Due to reports of inefficiency of dormant oil for the control of olive soft scales and olive psyllid, this project was conducted to evaluate the results of previous findings as well as to evaluate the possibility of <strong>simultaneous </strong>control olive soft scales and olive psyllid. Experiment was carried out based on RCBD with split plot arrangement in four replications. Main factor was time of application in three levels: 1- winter 2- winter + spring and 3- spring and sub-factor was type of spraying solution in four levels: 1- dormant oil, 2- mixture of oil (1.5%) + chlorpyrifos (0.2%), 3- chlorpyrifos (0.2%), and 4- control treatment. Sampling was performed once before and 3 times including 2, 3 and 4 weeks after treatments and subsequently number of alive and dead specimens were counted. Based on results, the mixture of oil + chlorpyrifos caused 94.25 and 100% mortality and chlorpyrifos caused 85.75 and 100% mortality on olive soft scales and olive psyllid respectively in winter (preferably the second half of March in Tarom climatic conditions).در شهرستان طارم، استان زنجان، سپردار بنفش زیتون <em>Parlatoria oleae </em>Colvee و پسیل زیتون <em>Euphyllura straminea</em> Loginova از آفات مهم درختان زیتون میباشند. بر اساس پژوهشهای سالهای گذشته، برای کنترل این آفات، استفاده از روغن زمستانه توصیه شده است. با توجه به گزارشهایی مبنی بر عدم کارایی روغن زمستانه در کنترل سپردارها و پسیل زیتون، این پژوهش به منظور ارزیابی نتایج یافتههای پیشین و بررسی امکان کنترل همزمان سپردار و پسیل زیتون با کمترین تعداد دفعات سمپاشی اجرا شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش کرتهای خرد شده با عامل اصلی زمان، محلول پاشی در سه سطح 1- محلول پاشی زمستانه، 2- محلول پاشی زمستانه + محلول پاشی بهاره و 3- محلول پاشی بهاره و عامل فرعی نوع محلول پاشی در چهار سطح: 1- روغن زمستانه با غلظت 2 درصد، 2- روغن زمستانه با غلظت 5/1 درصد + حشره کش کلرپایریفوس با غلظت 2 در هزار، 3- حشره کش کلرپایریفوس با غلظت 2 در هزار و 4- شاهد بدون اعمال عملیات کنترلی)، با چهار تکرار انجام شد. یک مرحله نمونهبرداری قبل از اعمال تیمارها و سه مرحله نمونهبرداری در 14، 21 و 28 روز پس از اعمال تیمارها انجام شد و تعداد حشرات زنده و مرده شمارش شدند. بر اساس نتایج به دست آمده، کاربرد مخلوط روغن زمستانه + حشرهکش کلرپایریفوس موجب 25/94 و 100 درصد تلفات و حشرهکش کلرپایریفوس موجب 75/85 و 100 درصد تلفات به ترتیب روی سپردار بنفش زیتون و پسیل زیتون به صورت کاربرد در زمستان (ترجیحا نیمه دوم اسفند در شرایط اقلیمی طارم) شد.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3955_f1f736531b0a54f9a6f71bdc4bc42820.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Feasibility mass rearing of predatory stink bug, Andrallus spinidens Fabricius on Plodia interpunctella Hübner larva under laboratory conditions: Linking life table and predation rateامکانسنجی پرورش انبوه سن شکارگر Andrallus spinidens Fabricius روی لارو شبپره هندی Plodia interpunctella Hübner در شرایط آزمایشگاهی: پیوند جدول زندگی و نرخ شکارگری6984395610.22124/iprj.2020.3956FAسیده راضیهموسویگروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایرانآزادهکریمی ملاطیگروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایراناحدصحراگردگروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایرانمهدیجلائیانبخش تحقیقات گیاهپزشکی، موسسه تحقیقات برنج کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایرانJournal Article20200310The predatory stink bug, <em>Andrallus spinidens</em> Fabricius, is a common natural enemy in Northern paddy fields of Iran. In the current study, life table parameters and consumption rate of <em>A. spinidens</em> fed on <em>Plodia interpunctella </em>Hübner larvae were determined under laboratory conditions. The evaluations were based on age-stage, two sex life table using TWOSEX and CONSUME-MSChart theories. According to obtained results, the total immature developmental times were 23.39±0.23 and 23.66±0.29 days for male and female, respectively. The adult pre-oviposition period (APOP) and total pre-oviposition period (TPOP) were evaluated to be 7.46±0.21 and 31.07±0.41 day, respectively. The intrinsic rate of increase (<em>r</em>), finite rate of increase (<em>λ</em>), net reproductive rate (<em>R</em><sub>0</sub>), and mean generation time (<em>T</em>) were 0.136±0.004 day<sup>-1</sup>, 1.146±0.005 day<sup>-1</sup>, 188.52±26.61 offspring/individual and 38.54±0.49 day, respectively. The mean predation rate of total nymphal stage of the predator was 21.70±0.80 <em>P. interpunctella</em> larvae. Furthermore, the predation rate for female nymphs was significantly higher than male nymphal stage. Female and male adults of <em>A. spinidens</em> consumed 101.93±5.32 and 96.43±4.8 <em>P. interpunctella</em> larvae, respectively. In addition, the net predation rate (<em>C</em><sub>0</sub>) of the total life span for <em>A. spinidens</em> was 104.32±6.22 <em>P. interpunctella</em> larvae per predator. The transformation rate (<em>Q<sub>p</sub></em>) showed that <em>A. spinidens</em> consumed 0.55 <em>P. interpunctella</em> larvae to produce one viable egg. According to life table and predation parameters, it seems that the larvae of <em>P. interpunctella</em> might be a suitable intermediate prey for rearing this predator.سن شکارگر <em>Andrallus spinidens </em>Fabricius از شکارگرهای مهم مزارع برنج در شمال کشور است. در پژوهش حاضر، پراسنجه های جدول زندگی و نرخ شکارگری این سن با تغذیه از لارو <em>Plodia interpunctella</em> Hübner در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس نظریه سن-مرحله رشدی دوجنسی و نظریه نرخ مصرف دوجنسی صورت گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، کل دوره رشدی قبل از بلوغ برای جنس نر و ماده به ترتیب 23/0±39/23 و 29/0±66/23 روز بود. طول دوره پیش از تخمگذاری (APOP) و طول کل دوره پیش از تخمگذاری (TPOP) به ترتیب 21/0±46/7 و 41/0±07/31 روز محاسبه شد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (<em>r</em>)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (<em>λ</em>)، نرخ خالص تولیدمثل (<em>R</em><sub>0</sub>) و متوسط طول یک نسل (<em>T</em>) به ترتیب 004/0±136/0 بر روز، 005/0±146/1 بر روز، 61/26±52/188 نتاج به ازای هر فرد و 49/0±54/38 روز برآورد شد. میانگین نرخ شکارگری کل مراحل پورگی 80/0±70/21 لارو بود. همچنین میزان شکار خورده شده توسط پوره های جنس ماده به صورت معنی داری بیشتر از پوره های جنس نر بود. حشرات بالغ ماده از 32/5±93/101 عدد لارو و حشرات بالغ نر از 8/4±43/96 لارو شب پره هندی تغذیه کردند. علاوه براین، نرخ خالص شکارگری (<em>C</em><sub>0</sub>) سن آندرالوس 22/6±32/104 لارو به ازای هر شکارگر بود. نرخ تبدیل شکار خورده شده به نتاج (<em>Q<sub>p</sub></em>) نشان داد که سن شکارگر <em>A</em><em>. spinidens</em> برای تولید یک تخم بارور به 55/0 لارو <em>P. interpunctella</em> نیاز داشت. با توجه به پراسنجه های نرخ شکارگری و جدول زندگی، به نظر می رسد میتوان لارو شب پره هندی را به عنوان یک طعمه واسط مناسب برای پرورش سن آندرالوس در نظر گرفت.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3956_645f6542f7ebe60c5957b474b590ad4d.pdfدانشگاه گیلانتحقیقات آفات گیاهی2322-24099420200220Determination of different sampling patterns and selection of the suitable method for estimating the population of wheat thrips (Haplothrips tritici) in wheat fieldsتعیین الگوهای مختلف نمونهبرداری و انتخاب مناسبترین روش جهت تخمین جمعیت تریپس گندم (Haplothrips tritici) در مزارع گندم8589395710.22124/iprj.2020.3957FAبهزادمیریگروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایرانمجیدمیراب بالوگروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایرانناصرمعینی نقدهگروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران0000-0000-8509-2017Journal Article20200310Wheat thrips, <em>Haplothrips tritici </em>(Kurdjumov) (Thysanoptera: Phlaeothripidae) is one of the most important sucking pests in wheat fields. In this study, in order to select different sampling patterns as well as the most suitable method for estimating wheat thrips population, regularly sampling was done during wheat growing period in the wheat fields in Eyvan city (Ilam province, west of Iran) during years 2017-2018.After the start of wheat growth, wheat thrips was sampled once in a week by using four sampling methods i.e. X- shaped movement, zig-zag, U and S shape.In each sampling, 100 wheat plants were selected randomly in each field and wheat thrips was counted and recorded.Relative variation (RV) and relative net precision (RNP) were compared to determine the best sampling methods.Comparison of the four sampling methods showed that the X- shaped movement was more precise than the other three patterns.Also, the analysis of variance and comparing the average of the density of wheat thrips between different shaped and growth stages of wheat were used to determine the best sampling space.The results showed that there was a significant difference between the sampling patterns and growth stages and based on these results, the highest density of wheat thrips was observed in X- shaped pattern in the flowering stage. Therefore, according to the results, the flowering stage was determined as the most suitable space for wheat thrips.تریپس گندم <em>Haplothrips tritici </em>(Kurdjumov) (Thysanoptera: Phlaeothripidae) یکی از آفات مهم مکنده در مزارع گندم است. در این مطالعه، به منظور انتخاب الگوهای مختلف نمونه برداری و مناسب ترین روش جهت تخمین جمعیت تریپس گندم، نمونه برداری های منظمی در طول دوره رشدی گندم در مزارع گندم شهرستان ایوان (استان ایلام) در سال زراعی 97-1396 انجام شد. بدین ترتیب، پس از شروع رشد گندم، نمونهبرداری ها از تریپس گندم به صورت هفته ای یکبار و با به کار بردن چهار الگوی نمونهبرداری دو قطر، زیگزاگ، U و S شکل در مزرعه انجام شد. در هر نمونه برداری تعداد 100 بوته به صورت تصادفی از هر مزرعه انتخاب شده و تعداد تریپس گندم شمارش و ثبت شد. برای تعیین بهترین الگوی نمونهبرداری از دو شاخص تغییرات نسبی (RV) و دقت خالص نسبی (RNP) استفاده شد. نتایج مقایسه چهار الگوی نمونه برداری نشان داد که الگوی دو قطر بهتر از سه الگوی دیگر یود. همچنین برای تعیین بهترین فضای نمونه گیری از روش تجزیه واریانس و مقایسه میانگین بین تراکم تریپس گندم بین الگوهای مختلف و مراحل رشدی گندم استفاده شد. نتایج نشان داد که بین الگوها و مراحل رشدی اختلاف معنی داری وجود دارد و بر اساس این نتایج بیشترین تراکم تریپس گندم در بین الگوهای نمونه برداری مربوط به الگوی دو قطر و در بین مراحل رشدی گندم مربوط به مرحله گلدهی می باشد. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده، مرحله گلدهی به عنوان مناسب ترین فضای نمونه تریپس گندم تعیین شد.https://iprj.guilan.ac.ir/article_3957_f73e309ef79091e6d70cbbddc75d3b54.pdf