%0 Journal Article %T ارزیابی مقاومت ارقام لوبیا به سفید‌بالک Trialeurodes vaporariorum Westwood در شرایط گلخانه‌ای %J تحقیقات آفات گیاهی %I دانشگاه گیلان %Z 2322-2409 %A علی زمانی, طیبه %A فاضلی, آرش %A میراب بالو, مجید %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 11 %N 4 %P 39-49 %! ارزیابی مقاومت ارقام لوبیا به سفید‌بالک Trialeurodes vaporariorum Westwood در شرایط گلخانه‌ای %K ارقام مقاوم %K لوبیا %K متابولیت‌های ثانویه %K Trialeurodes vaporariorum %R 10.22124/iprj.2022.5452 %X لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) یک منبع مهم پروتئین در رژیم غذایی بشر می­باشد و سفید­بالک گلخانه، Trialeurodes vaporariorum Westwood (Hem., Aleyrodidae) یکی از آفات مهم محدود­کننده­ی تولید آن می­باشد. در این پژوهش، تأثیر هشت رقم لوبیا بر میزان ترکیبات ثانویه دفاعی گیاه لوبیا قبل و بعد از آلودگی به سفید­بالک گلخانه و همچنین تأثیر ارقام مختلف لوبیا در مراحل رشدی گیاه بر تراکم آفت در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج به­دست­آمده، تأثیر ارقام لوبیا بر میزان ترکیبات ثانویه دفاعی قبل و بعد از آلودگی به سفید­بالک گلخانه معنی­دار بود. بیشترین میزان فنول، فلاونوئید و آنتوسیانین در ارقام P و Mutant و کمترین میزان این ترکیبات در رقم F مشاهده شد. همچنین، تأثیر ارقام مختلف لوبیا بر تراکم پوره سفید­بالک معنی­دار بود. بیشترین تراکم سفید بالک گلخانه در ارقام F و Smaller و کمترین تراکم در ارقام P و Mutant مشاهده شد. تأثیر مراحل رشدی گیاه بر تراکم آفت معنی­دار نبود، اما تأثیر متقابل ارقام و مراحل مختلف رشدی گیاه بر تراکم پوره سفید­بالک معنی­دار بود. بیشترین تراکم سفید­بالک گلخانه در رقم F در مرحله دو تا چهار برگی و کمترین تراکم آن در همین مرحله­ی رشدی در ارقام P و Mutant ثبت شد. بنابراین، ارقام P و Mutant به علت داشتن میزان ترکیبات ثانویه بیشتر و تراکم کمتر سفید­بالک گلخانه در گروه ارقام مقاوم و رقم F با ترکیبات دفاعی کمتر و تراکم بیشتر آفت به عنوان رقم حساس به سفید­بالک گلخانه شناسایی شد. بنابراین، استفاده از ارقام مقاوم در برنامه­های مدیریت تلفیقی سفید­بالک گلخانه می­تواند مفید باشد. %U https://iprj.guilan.ac.ir/article_5452_2790c58ca9f8e792d2ae82b980f63b35.pdf