%0 Journal Article %T ارزیابی مقاومت دوازده رقم گوجه‌فرنگی به شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی (Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae %J تحقیقات آفات گیاهی %I دانشگاه گیلان %Z 2322-2409 %A ایران‌نژاد پاریزی, لیلا %A ظهیری, بابک %A باب‌الحوائجی, حسن %A خانجانی, محمد %A شرربار, هدیه %D 2015 %\ 05/22/2015 %V 5 %N 1 %P 49-60 %! ارزیابی مقاومت دوازده رقم گوجه‌فرنگی به شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی (Tuta absoluta (Lep.: Gelechiidae %K آنتی بیوز %K آنتی زنوز %K تخم گذاری %K ترجیح میزبانی %R %X شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی (Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae از مهم‌ترین و مخرب‌ترین آفات گوجه‌فرنگی در آمریکای جنوبی و مرکزی، اروپا و به تازگی در ایران محسوب می‌شود که باعث خسارت سنگینی به گل‌خانه‌ها و مزارع گوجه‌فرنگی شده است. از آن جا که آنتی‌زنوز و آنتی‌بیوز دو سازوکار مهم در ارزیابی مقاومت گوجه‌فرنگی وحشی،Lycopersicon hirsutum به شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی هستند، این دو سازوکار در دوازده رقم گوجه‌فرنگی اهلی، L. esculentum شامل پتومچ، موبیل، سوپراِسترین-بی، کینگستون، ردستون، اِرلی‌اُربانا-وای، اِرلی‌اُربانا، ریوگرند، کال-جی-اِن‌تری، پریمواِرلی، دهقان و فلات-111 در گل‌خانه‌ای با نوسان دمای 18 تا 27 درجه سلسیوس در شبانه‌روز طی ماه‌های آبان و آذر سال 1392مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمون نخست به منظور بررسی سازوکار آنتی‌زنوز ارقام و ترجیح تخم‌گذاری شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی روی قسمت‌های مختلف بوته در ارقام مورد مطالعه به اجرا درآمد. در آزمون دوم نیز  طول دوره‌های جنینی، لارو و شفیره، مرگ‌ومیر تخم، لارو و شفیره، وزن شفیره، نسبت جنسی حشرات کامل، تعداد مینوزها و میزان آسیب شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی بررسی شدند. بیش‌ترین و کم‌ترین تخم‌گذاری با میانگین 30 و 33/5 تخم به ترتیب روی ارقام فلات-111 و کینگستون در روز چهارم آزمایش ثبت شد. همچنین ارقام مورد مطالعه از نظر طول دوره‌های جنینی، لارو و شفیره، وزن شفیره، تعداد مینوزها و میزان آسیب دارای تفاوت معنی‌دار بودند. ارقام مورد مطالعه بر اساس تمام ویژگی‌های اندازه‌گیری‌شده به روش سلسله‌مراتبی وارد در سه خوشه طبقه‌بندی شدند. سه رقم موبیل، ریوگرند و کال-جی‌اِن‌تری از مقاومت نسبی بیش‌تری به شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی برخوردار بودند. %U https://iprj.guilan.ac.ir/article_276_3d7445cfa49a12ac220f92e1e6301cce.pdf