تعیین الگوی توزیع فضایی شته مومی کلم Brevicoryne brasicae و زنبور پارازیتوئید Diaeretiella rapae و ایجاد یک برنامه نمونه برداری با سطح دقت ثابت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

آگاهی از الگوی توزیع فضایی اطلاعات مهمی را برای درک رفتار اساسی یک گونه فراهم می­کند. از منظر تحقیقاتی، اطلاعات در مورد الگوی پراکنش، برای مشخص کردن الگوی نمونه­ برداری‌، تعیین بهینه اندازه نمونه و ساخت برنامه ­های نمونه برداری دنباله­­ ای می­تواند به­کار رود. در هر برنامه مدیریت تلفیقی کنترل آفات نمونه ­برداری از جمعیت آفت و دشمنان طبیعی­ اش یک جزء کلیدی به شمار می­ رود. به همین منظور طی فصل زراعی 1390-1389 برای تخمین جمعیت شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae (L.و زنبور پارازیتوئید اصلی آن Mc'Intosh Diaeretiella rapae اقدام به نمونه­ برداری از جمعیت آن­ها در دو مزرعه کلزا با روش­ های آبیاری بارانی و غرقابی در منطقه دستجرد استان همدان شد. نمونه برداری به صورت هفتگی انجام و الگوی پراکنش فضایی با استفاده از روشهای قانون نمایی تایلور و شاخص ایوائو تعیین گردید. با استفاده از قانون تایلور، مقدار ضریب b برای شته مومی کلم در مزارع آبیاری بارانی و غرقابی به ترتیب 211/0±770/1 و 122/0±759/1 و برای زنبور پارازیتوئید D. rapae 0667/0±493/1 و 125/0±527/1 برآورد شد که نشان ­دهنده تجمعی بودن الگوی پراکنش هر دو گونه در هر دو روش آبیاری است. با توجه به برازش بهتر مدل تایلور با داده­ها ضرایب برآورد شده α و β بااستفاده از این مدل در معادله گرین برای ایجاد برنامه نمونه­برداری با دقت ثابت برای تعیین انبوهی شته مومی کلم مورد استفاده قرار گرفت. نتایج به­ دست آمده می­ تواند در مدیریت جمعیت شته مومی کلم در مزارع کلزا مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spatial distribution of Brevicoryne brassicae and Diaeretiella rapae and development a fixed precision sampling plan

نویسندگان [English]

  • B. Amini
  • H. Madadi
چکیده [English]

Knowledge of spatial distribution pattern provides useful information about the main behavior of a species. From research point of view, dispersion pattern data could be useful for determining sampling pattern, optimal sample size and organizing sequential sampling plan. Sampling of pest and natural enemies populations is a key component in each integrated pest management program. From April to June 2010, cabbage aphid, Brevicoryne brassicae (L.) and its parasitoid Diaeretiella rapae Mc'Intosh populations were sampled in two canola fields irrigated with two different methods (flooding and sprinkler irrigations) weekly. Taylor's power law and Iwao's patchiness regression methods were applied for determining spatial distribution pattern. Using Taylor's power law the b coefficient for cabbage aphid population in sprinkler and flood-irrigated canola were 1.77± 0.211 and 1.759± 0.122 and for D. rapae were 1.493± 0.0667 and 1.527± 0.125 respectively. These parameters showed the clumped dispersion pattern for both species at both irrigation systems. Scince Taylor's power law described variance - mean relationship better, estimated α and β were used for developing a fixed-precision sampling plan for cabbage aphid. The obtained results could be useful for management of B. brassicae in canola fields.

کلیدواژه‌ها [English]

  • dispersion
  • cabbage aphid
  • natural enemies
  • Taylor's power law
  • Sampling