تغییرات جمعیت و پراکنش فضایی تریپس گندم (Haplothrips tritici) در مزارع گندم شهرستان ایوان (استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه گیاه‌پزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی،کرمانشاه

2 روه گیاه پزشکی، دانشکده‌ کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام

چکیده

تریپس گندم (Thysanoptera: Phlaeothripidae) Haplothrips tritici (Kurdjumov) یکی از آفات مهم در مزارع گندم استان ایلام می­باشد. به منظور بررسی تغییرات جمعیت و پراکنش فضایی تریپس گندم در مزارع گندم شهرستان ایوان از فروردین تا آخر خرداد ماه سال 1395، نمونه­برداری­ها به صورت هفتگی طی مراحل مختلف رشدی گندم انجام گرفت. با استفاده از شاخص­های تیلور و آیوائو، پراکنش فضایی مراحل بالغ و نابالغ تریپس گندم برآورد و تغییرات جمعیت آن نیز مشخص شد. اوج جمعیت در مزارع گندم آبی و دیم اواخر اردیبهشت ماه مشاهده شد. بر اساس مقادیر ضرایب تبیین و F، در مزارع گندم آبی مدل آیوائو برای برآورد پراکنش فضایی تریپس گندم مناسب­تر از مدل تیلور ارزیابی شد، لذا بر اساس این مدل پراکنش حشرات کامل به­صورت تصادفی اما مراحل نابالغ و مجموع مراحل بالغ و نابالغ به صورت تجمعی بود. با وجود این، در مزارع گندم دیم مدل تیلور برای برآورد پراکنش فضایی تریپس گندم مناسب­تر از مدل آیوائو بود و بر اساس این مدل، پراکنش مراحل بالغ و نابالغ این گونه به صورت تجمعی بود، اما الگوی توزیع فضایی مجموع مراحل بالغ و نابالغ به صورت تصادفی به دست آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Population fluctuations and spatial distribution of wheat thrips (Haplothrips tritici) in wheat fields of Eyvan city (Ilam Province)

نویسندگان [English]

  • B. Miri 1
  • N. Moeini-Naghadeh 1
  • M. Mirab-balou 2
1 Department of Plant Protection, College of Agriculture, Razi University, Kermanshah, Iran
2 Department of Plant Protection, College of Agriculture, Ilam University, Ilam, Iran
چکیده [English]

Wheat thrips, Haplothrips tritici (Kurdjumov) (Thysanoptera: Phlaeothripidae) is one of the most important pests in wheat fields in Ilam Province. In order to study the population fluctuations and spatial distribution of wheat thrips in wheat fields of Eyvan city, sampling was weekly carried out during different growing stages of wheat from April to the end of June 2016. Spatial distribution of immature as well as adults of wheat thrips was estimated using Taylor’s power law and Iwao’s patchiness regression methods. The population peaks in both of the irrigated and rainfed wheat fields occurred in middle of May. Based on R2 and F values of regression analysis, in irrigated wheat fields, Iwao's patchiness provided a more adequate description of spatial distribution than Taylor’s power law for wheat thrips. The spatial distribution for adults was randomized but for larval stages and the total stages (larvae and adults) was aggregated. Whereas, in rainfed fields, Taylor’s power law provided a more adequate description of spatial distribution than Iwao's patchiness. The spatial distribution for both larval and adult stages was clumped and for the total was randomized. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • population
  • wheat thrips
  • Spatial distribution
  • Ilam
Ahmadi, K., Gholizadeh, H. A., Ebadzadeh, H. R., Hoseinpour, R., Hatami, F., Fazli, B., Kazemian, A. and Rafiei, M. 2015. Agricultural statistics, Volume I: crops. Ministry of Jihade-Agriculture, 169 pp.
Alavi, J., zur Strassen, R. and Bagherani, N. 2007. Thrips (Thysanoptera) species associated with wheat and barley in Golestan province, Iran. Journal of Entomological Society of Iran27: 1–28.
Andjus, L. 2007. The thrips fauna on wheat and on plants of the spontaneous flora in the bordering belt surrounding it. Acta Phytopathologica et Entomologica Hungarica 39(1,3): 255–261.
Feng, M. G. and Nowierski, R. M. 1992. Spatial distribution and sampling plans for four species of cereal aphids (Homoptera: Aphididae) infesting spring wheat in southwestern Idaho. Journal of Economic Entomology 85(3): 830–837.
Gonzalez-Santarosa, M. G., Bautista-Martinez, N., Romero-Napoles, J., Rebollar-Alviter, A., Carrillo-Sanchez, J. L. and Hernandez-Fuentes, L. M. 2014. Population fluctuation and spatial distribution of Triozaa guacate (Hemiptera: Triozidae) on Avocado (Lauraceae) in Michoacan, Maxico. Florida Entomologist 97: 1783–1793.
Lewis, T. 1997. Thrips as Crop Pests. CAB International, Wallingford, U.K.
Mirab-balou, M. 2011. A systematic study of Thysanoptera in Iran (Hexapoda: Insecta). Ph.D. thesis. Zhejiang University.
Moradi-Vajargah, M., Golizadeh, A., Rafiee-Dastjerdi, H., Zalucki, M. P., Hassanpour, M. and Naseri, B. 2011. Population density and spatial distribution pattern of Hyperapostica (Coleoptera: Curculionidae) in Ardabil, Iran. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici 39: 42–48.
Özsisli, T. 2011. Population densities of wheat thrips, Haplothrips tritici Kurdjumov (Thysanoptera: Phlaeothripidae), on different wheat and barley cultivars in the province of Kahramanmaras, Turkey. African Journal of Biotechnology 10(36): 7063–7070.
Parajulee, M. N., Shrestha, R. B. and Leser, J. F. 2006. Sampling methods, dispersion patterns and fixed precision sequential sampling plans for western flower thrips (Thysasanoptera: Thripidae) and cotton flea hoppers (Hemiptera: Miridae) in cotton. Journalof Economic Entomology 99(2): 568–577.
Patil, G. P. and Stiteler, W. M. 1974. Concepts of aggregation and their quantification: A critical review with some new result and applications. Research of Population Ecology 15: 238-254.  
Ramezani, L. and Zandi Sohani, N. 2013. Population dynamics and spatial distribution of important Thysanoptera species on Wheat. Iranian Journal of Plant Protection Science 44(2): 283–290. (In Persian with English abstract).
Southwood, T. R. E. and Henderson, P. A. 2000. Ecological methods. Blackwell Science, USA.
Tunc, I. 1992. Studies on the Thysanoptera of Antalya, V. Phlaeothripidae Uzel with an overall account. Turkish Journal of Entomology16: 135–146.
Zadoks, J. C., Chang, T. T. and Konzak, C. F. 1974. A decimal code for the growth stages of cereals. Weed Research 14: 415–421.